Sichon Heritage
ถ้ำเขาพรงตะวันออก
เรื่องเล่าประเพณี

ประเพณีที่จัดอย่างต่อเนื่องตั้งแต่รุ่นบรรพบุรุษคือ ประเพณีแห่ผ้าขึ้นถ้ำ สำหรับการแห่ผ้าขึ้นถ้ำในสมัยก่อนไม่มีทางเดินที่สะดวกเช่นทุกวันนี้ เมื่อถึงช่วงวันวิสาขบูชาผู้เฒ่า ผู้แก่ 10-20 คนจะร่วมกันแห่ผ้าขึ้นไปบนถ้ำตามทางเดินที่เป็นป่ารกเพื่อไปสักการะพระในถ้ำและถือปฎิบัติกันมาจวบจนปัจจุบัน

เรื่องเล่าที่เกี่ยวข้อง

เรื่องราวความศักดิ์สิทธิ์ของ "เจ้าถ้ำเขาพรง" สำหรับถ้ำเขาพรงถือเป็นถ้ำศักดิ์สิทธิ์ บ้างก็ถูกกล่าวขานว่าเป็นถ้ำพิศดาร ณ สถานที่แห่งนี้ชาวบ้านเชื่อว่ามีสิ่งศักดิ์สิทธิ์สถิตอยู่นั้นคือ "เจ้าถ้ำเขาพรง" หลายคนมาบนบานเพื่อขอในสิ่งที่ปรารถนา เมื่อได้ตามที่ขอก็จะมาแก้บน ครั้งหนึ่งจากคำบอกเล่าของนายวิชัย อาจหาญเล่าถึงความศักดิ์สิทธิ์ของถ้ำเขาพรงว่า เคยมีเด็ก ๆ 5 คนเข้าไปชมความงามในถ้ำแต่กลับออกมาไม่ได้เพราะหลงทาง บิดาของเด็ก ๆ มาชักชวนให้นายวิชัย อาจหาญช่วยขึ้นไปตามเด็ก ๆ ในถ้ำ หลังจากนั้นนายวิชัย อาจหาญและพวกอีก 10 คนได้เดินทางขึ้นไปยังถ้ำ เมื่อขึ้นไปสักระยะหนึ่งมีคนในกลุ่มพูดกับนายวิชัย อาจหาญว่า "ได้ยินเสียงคนอีกกลุ่มหนึ่งอยู่บนเขา" (นายวิชัย อาจหาญเองก็ได้ยินเช่นกันแต่ลือกที่จะเงียบไม่บอกว่าได้ยิน) เมื่อไปถึงปากถ้ำพบเสียงเหมือนมีคนมาทำบุญมากมายอยู่ในถ้ำ แต่เมื่อเดินเข้าไปกลับไม่พบใครสักคน เมื่อเดินเข้าไปเรื่อย ๆ ก็พบเด็กทั้ง 5 คนในสภาพอิดโรย คนที่ไปตามหาจึงช่วยกันอุ้มเด็กเหล่านั้นลงมา เมื่อออกมาถึงหน้าถ้ำเด็ก ๆ มีท่าทางแปลก ๆ คล้ายจะสิ้นลม นายวิชัย อาจหาญจึงไปหาพ่อเชย (หมอผีรักษา) พ่อเชยบอกกับนายวิชัย อาจหาญว่า "เจ้าถ้ำเขาพรง" โกรธเด็ก ๆ พ่อเชยจึงทำพิธีขอขมาท้ายที่สุดอาการเด็ก ๆ จึงค่อย ๆ ดีขึ้น นอกจากเรื่องเล่าของเด็ก ๆ ที่หายตัวไปในถ้ำแล้วยังมีเรื่องเล่าขานกันว่า เคยมีนักแสวงโชคเข้าไปหาสมบัติภายในถ้ำและทุบตีพระพุทธรูปที่อยู่ในถ้ำ เช่น ตัดเศียรพระ ทุบฐานพระ เนื่องจากเชื่อว่ามีแก้ว แหวน เงิน ทองอยู่ในนั้นแต่แล้วเรื่องไม่คาดคิดก็เกิดขึ้น คือ เหล่านักแสวงโชคเหล่านั้นต้องมีอันเป็นไปไม่อย่างใดก็อย่างหนึ่ง ชาวบ้านเชื่อกันว่าเป็นเพราะบารมีของเจ้าถ้ำเขาพรงที่ปกปักรักษาสมบัติของถ้ำไว้ เรื่องราวอันศักดิ์สิทธิ์อีกเรื่องหนึ่งของเจ้าถ้ำเขาพรง คือ ครั้งหนึ่งเคยมีเฮลิคอปเตอร์ของทหาร บินมาจากทางค่ายแถวชายแดนใต้เกิดเสียหลักขณะบินผ่านบริเวณอำเภอท่าศาลาและอำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช ช่วงที่เฮลิคอปเตอร์เสียหลักนักบินได้ดีดตัวออกจากเครื่องบริเวณ ตำบลเปลี่ยน อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช หลังจากนักบินดีดตัวออก เฮลิคอปเตอร์ยังคงบินมาเรื่อย ๆ กระทั่งมาถึงเขาพรงเฮลิคอปเตอร์มีทีท่าว่าจะตกลงบนเขาลูกนี้ ซึ่งในตอนนั้นได้มีชาวบ้านทำบุญอยู่ที่วัดจำนวนมาก แต่เรื่องที่น่าอัศจรรย์คือ เครื่องกลับแหงนหน้าขึ้นและไปตกยังที่ ๆ ไม่มีคนทั้งที่ไม่มีคนบังคับตัวเฮลิคอปเตอร์ ชาวบ้านจึงเชื่อกันว่า ที่รอดพ้นจากอุบัติเหตุคราวนี้เป็นเพราะบารมีของเจ้าถ้ำเขาพรง หากใครลักขโมยอะไรไปต้องนำมาคืนที่เดิมมิฉะนั้นจะต้องอยู่ไม่เป็นสุข

ประเพณีที่เกี่ยวข้อง

“วิสาขบูชาแห่ผ้าขึ้นถ้ำ” จัดขึ้นในวันวิสาขบูชา ตรงกับวันเพ็ญ (ขึ้น 15 ค่ำ) เดือน 6 หรือเดือนเวสาขะ ประเพณีนี้จัดขึ้นเพื่อฟื้นฟูถ้ำเขาพรงให้กลับสู่แหล่งท่องเที่ยวสำคัญของอำเภอสิชล กิจกรรมถูกจัดขึ้นบริเวณสำนักสงฆ์ถ้ำเขาพรง พิธีกรรมสำคัญคือ แห่ผ้าพระบฏขึ้นไปห่อองค์พระในถ้ำเขาพรง โดยมีการจัดริ้วขบวนอย่างสวยงาม เริ่มแห่ผ้าพระบฏตั้งแต่ลานเอนกประสงค์ เดินเป็นขบวนตามแนวถนนจนถึงอุโบสถ และริ้วขบวนจะนำผ้าพระบฏหรือผ้าสี เครื่องสักการะอื่น ๆ เดินทางต่อไปยังถ้ำและนำผ้าพระบฎไปห่มองค์พระในถ้ำ

128 views
×

เรื่องราวที่เกี่ยวข้อง
วัดถ้ำเทียนถวาย
วัดถ้ำเทียนถวายเป็นวัดเก่าแก่ ถูกสร้างโดยวิธีการขว้างด้วยเลฑฑุบาต(เลฑฑุบาตมีความหมายทางตรงว่า “ก้อนดิน อาณาเขตที่สร้างด้วยก้อนดิน” แต่ความหมายทั่วไปคือ “วัดสำคัญในเมืองนั้น ๆ ที่ถูกสร้างโดยการใช้วิธีเลฑฑุบาต ซึ่งครั้งอดีตการสร้างวัดกำหนดว่าวัดนั้น ๆ จะได้อาณาเขตเท่าใดต้องทำพิธีปั้นดินเป็นก้อน ๆ แล้วขว้างออกไปเพื่อให้ได้อาณาเขต การวัดระยะทางเช่นนี้วัดจากคนขว้างจนถึงที่ก้อนดินตกเป็น 1 เลฑฑุบาต เนื่องจากเมื่อก่อนยังไม่มีเอกสารสิทธิ์ในที่ดินนั้น ๆ จึงใช้วิธีนี้แทน วิธีนี้เกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 2) วัดถ้ำเทียนถวายเป็นวัดสังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ที่ดินตั้งวัดมีเนื้อที่ 13 ไร่ อาณาเขต ทิศเหนือจดเขาวัดถ้ำ ทิศใต้ ทิศตะวันออกและทิศตะวันตกจดทางสาธารณะ มีที่ธรณีสงฆ์จำนวน 3 แปลง เนื้อที่ 20 ไร่ 3 งาน 37 ตารางวา อาคารเสนาสนะประกอบด้วย อุโบสถ กว้าง 14 เมตร ยาว 16 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2428 เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก กุฏิสงฆ์จำนวน 2 หลัง เป็นอาคารไม้ 1 หลัง และตึก 1 หลัง วิหาร กว้าง 12 เมตร ยาว 20 เมตร เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก สร้างเมื่อ พ.ศ. 2523 ศาลาบำเพ็ญกุศลจำนวน 1 หลัง สร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็ก นอกจากนี้มีฌาปนสถาน หอระฆัง โรงครัว และกุฏิเจ้าอาวาส ปูชณียวัตถุ มีพระประธานประจำอุโบสถปางสมาธิ ขนาดหน้าตักกว้าง 50 นิ้ว สูง 80 นิ้ว สร้างเมื่อ พ.ศ. 2545 พระประธานประจำศาลาการเปรียญปางสมาธิ ขนาดหน้าตักกว้าง 30 นิ้ว สูง 48 นิ้ว สร้างเมื่อ พ.ศ. 2527
อ่านเพิ่มเติม
เรือนเก่าอดีตเจ้าเมืองอลอง (ขุนทิพย์ขุนทิพย์พิมลแห่งแขวงสุชลฉลอง)
ปัจจุบันเรือนเก่าหลังนี้หลงเหลือแค่ตอเสาที่สร้างจากไม้แกนขี้เหล็กทั้งต้น ชิ้นส่วนอื่น ๆ ของเรือนถูกรื้อไปสร้างบ้านหลังใหม่ ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากที่ตั้งเรือนเก่าของขุนทิพย์
อ่านเพิ่มเติม
พระพุทธรูปโบราณ ณ ถ้ำเขาพรงตะวันออก
ภายในถ้ำเขาพรงมีพระพุทธรูปสกุลช่างนครศรีธรรมราชจำนวนหลายสิบองค์ ทั้งพระพุทธรูปโบราณประทับนั่งขัดสมาธิ จำนวน 27 องค์ พระพุทธไสยาสน์ 1 องค์ ขนาดยาวประมาณ 7 เมตร สูง 1.5 เมตร โดยพระพุทธรูปทั้งหมดประดิษฐานบนแท่นคอนกรีตสูงจากพื้นดินราว 1 เมตร ต่อเนื่องกับผนังถ้ำตลอดแนวยาวกว่า 32 เมตร พระพุทธรูปที่พบทำจากปูนปั้นและหินทรายขนาดต่าง ๆ
อ่านเพิ่มเติม
พระพุทธรูปภายในถ้ำมืด

ถ้ำมืดตั้งอยู่ภายในเขาวัดถ้ำ ภายในถ้ำมีพระพุทธรูปซึ่งเป็นร่องรอยของอารยธรรมสมัยอยุธยา ในถ้ำล้วนเป็นแหล่งอารยธรรมที่น่าสนใจ เนื่องจากมีการค้นพบวัตถุโบราณหลากหลายชนิดภายในถ้ำ เช่น หม้อดินเผาเจาะรู ถ้วยชามจีน (แตกเป็นส่วนต่าง ๆ) 

อ่านเพิ่มเติม
พระพุทธรูปภายในถ้ำแจ้ง

ถ้ำแจ้งตั้งอยู่ภายในเขาวัดถ้ำ ภายในถ้ำมีพระพุทธรูปโบราณมีลักษณะหูยาวลงมา มีดอกบัวห้อยสันนิษฐานว่า น่าจะเป็นสมัยมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น อยู่บริเวณด้านตะวันออกของเขาวัดถ้ำ ในถ้ำล้วนเป็นแหล่งอารยธรรมที่น่าสนใจ เนื่องจากมีการค้นพบวัตถุโบราณหลากหลายชนิดภายในถ้ำ เช่น หม้อดินเผาเจาะรู ถ้วยชามจีน (แตกเป็นส่วนต่าง ๆ) 

อ่านเพิ่มเติม
ภาพเขียนสีภายในถ้ำวังใหญ่

ถ้ำภาพเขียนสีอยู่ด้านทิศเหนือของเขาวัดถ้ำ บริเวณที่รัยกว่า "ในวัง" มีลักษณะเป็นพื้นที่ราบล้อมรอบด้วยภูเขาหันไปทางทิศใต้ ลักษณะเป็นโพรงถ้ำแนวนอนแคบ ๆ ภายในมีภาพเขียนสีโบราณที่ถูกเขียนไว้ตามฝาผนังถ้ำ เขียนเป็นรูปอดีตพุทธประทับนั่งเรียงกันเป็นแถว จำนวน 15 องค์ ปัจจุบันภาพลบเลือนไปมากแล้ว จากร่องรอยที่เหลืออยู่สันนิษฐานว่า แต่ละองค์แสดงปางมารวิชัย และมีพุทธลักษณะที่คล้ายคลึงกัน ทั้งนี้ปรากฏว่า มีอดีตพุทธบางองค์ประทับนั่งบนฐานสูง และมีการค้นพบถ้วยชามโบราณอีกด้วย ในถ้ำล้วนเป็นแหล่งอารยธรรมที่น่าสนใจ เนื่องจากมีการค้นพบวัตถุโบราณหลากหลายชนิดภายในถ้ำ เช่น หม้อดินเผาเจาะรูบริเวณก้น เครื่องถ้วยจีนราชวงศ์หมิง (แตกเป็นส่วนต่าง ๆ) และชิ้นส่วนปะติมากรรมสำริด เป็นต้น

อ่านเพิ่มเติม
ถ้ำเหว

ถ้ำตั้งอยู่ด้านทิศตะวันตกเฉียงเหนือของเขาวัดถ้ำ ภายในถ้ำยังไม่มีใครลงไปสำรวจอย่างจริงจังแต่มีลักษณะเป็นเหวลึกลงไป ในถ้ำล้วนเป็นแหล่งอารยธรรมที่น่าสนใจ เนื่องจากมีการค้นพบวัตถุโบราณหลากหลายชนิดภายในถ้ำ เช่น หม้อดินเผาเจาะรู ถ้วยชามจีน (แตกเป็นส่วนต่าง ๆ) 

อ่านเพิ่มเติม
บ้านไม้กึ่งปูนของตระกูล นพเดช

บ้านหลังนี้เดิมที่เป็นบ้านไม้ยกพื้นสูง ไม้ที่สร้างบ้านถูกรื้อมาจากเรือนหลังเก่าของขุนทิพย์พิมล ปัจจุบันใต้ถุนบ้านปรับปรุงใหม่โดยก่ออิฐถือปูน เมื่อขึ้นไปด้านบนพบกับลานกว้าง ๆ มีห้องอยู่ด้านข้าง 2 ห้อง ห้องด้านข้างสร้างไว้สำหรับลูกสาว ส่วนลานกว้างไว้เป็นที่หลับนอนของลูกชาย ที่บ้านหลังนี้มีภูมิปัญญาการเจาะไม้กระดานไว้นอกชานบ้านให้เป็นช่องเพื่อใช้สำหรับปัสสาวะของผู้หญิงบนเรือน ห้องน้ำแยกออกจากตัวบ้าน มีครัวอยู่ใต้ถุนบ้าน

อ่านเพิ่มเติม